Tri dekadat e Referendumit të Krahinës Shqiptare Shkruan: Refik HASANI

 Me rastin e 30-vjetorit jubilar të mbajtjes së Referendumit të 1 e 2 Mars-it 1992,popullata me shumicë shqiptare të Komunës së Preshevës, Medvegjës dhe Bujanocit, shpalli këtë krahinë si Autonome, duke themeluar edhe Kuvendin për Autonomi Territoriale-Politike të shqiptarëve të tri komunave.

Më datën 1 e 2 Mars 2022, po bëhen tri dekada, që kur më datën 1 e 2 Mars 1992, u mbajtën për dy ditë rreshtë, shprehja e vullnetit dhe ishte përcaktimi politik e Juridik i së ardhmes duke marrë përgjegjësinë për ta shtruarë-ngritur për zgjidhje çështjen e kësaj Krahinë-duke respektuar aspiratën e shprehur në formë plebishitare të Referendumit.

I pasuar pas Referendumit është edhe kryengritja e armatosur ku përmesë Ushtrisë Çlirimtare Preshevës, Medvegjës dhe Bujanocit,është sakrificë e kësaj krahine për realizim të drejtës së këtij Referendimi. Përpjekjet e rëndësishme e popullit shumicë për liri e barazi qytetare të kësja Krahine është edhe gurthemeli tjetër si që është Marrëveshja e Konçulit.

Referendumi, është kontribut i gjithë forcave politike e intelektuale, ishte një akt më i lartë historik, ishte një unitet dhe veprim i përbashkët i gjithë subjekteve politike shqiptare në ish-RSFJ,Republikën e Shqipërsisë dhe Diasporë.

Po kalojn tri dekada të Referendumit, statusi politik i shqiptarëve të kësaj Krahine nuk është zgjidhur, dhe vazhdohet të dominohet nga diskriminimi në të gjithë fushat e jetës. Legjislatura e re e Parlamentit të Kosovës që ka dal nga zgjedhjet e datës 14 Shkurti 202, përkatësisht Legjislatura e re e Parlamentit të Shqipërisë nga zgjedhjet e datës 25 Prillit 202, do të duhej të vizitojn në realizim të projekteve nga investimet për Krahinën Shqiptare dhe të presin përfaqësues të subjekteve politike, institucuione e veprimtar që organizuan Referendumin.

Në këtë përvjetor, jubilar Parlamenti i Kosovës dhe Parlamenti i Shqipërisë do të duhej të deklarohen në mënyrë zyrtare në mbrojtje të Referendumit. Për tri dekada të gjitha qeverit e Tiranës dhe e Prishtinës zyrtare, shumë pak kan ndihmuar këtë krahinë shqiptare. Në kët jubilar të Referendimit do të duhej të shenohet me manifestime të ndryshme, duke përfshirë edhe veprimtari kulturore, politike e deri tek konferenca shkencore jo vetëm në Preshevë, Medvegjë e Bujanoc, por edhe në Prishtinë, Tiran, Shkup e gjithëandej diasporës.

*Autori, përveqë këtij vështrimi ka edhe një punim të prezentuar në konferencë shkencore mbi rolin dhe rëndësin mbajtjes së Referendumit,por edhe ka disa punime e kumtesa në konferenca shkencore për Medvegjë, Bujanoc dhe Preshevë, por edhe ka propozur, si:

Reciprocitetin, shqyrtimi i realizimit të Marrëveshjes së Konçulit, inicimin që të miratohet një rezolutë nga Parlamenti i Kosovës, formim i një Komisioni mikst nga Parlamenti Shqipëri-Kosovë, propozimi për formimin e një zyre në kuadër të zyrës së Kryeministrisë etj. 

Tri dekadat e Referendumit të Krahinës Shqiptare Shkruan: Refik HASANI

 

Me rastin e 30-vjetorit jubilar të mbajtjes së Referendumit të 1 e 2 Mars-it 1992,popullata me shumicë shqiptare të Komunës së Preshevës, Medvegjës dhe Bujanocit, shpalli këtë krahinë si Autonome, duke themeluar edhe Kuvendin për Autonomi Territoriale-Politike të shqiptarëve të tri komunave.

Më datën 1 e 2 Mars 2022, po bëhen tri dekada, që kur më datën 1 e 2 Mars 1992, u mbajtën për dy ditë rreshtë, shprehja e vullnetit dhe ishte përcaktimi politik e Juridik i së ardhmes duke marrë përgjegjësinë për ta shtruarë-ngritur për zgjidhje çështjen e kësaj Krahinë-duke respektuar aspiratën e shprehur në formë plebishitare të Referendumit.

I pasuar pas Referendumit është edhe kryengritja e armatosur ku përmesë Ushtrisë Çlirimtare Preshevës, Medvegjës dhe Bujanocit,është sakrificë e kësaj krahine për realizim të drejtës së këtij Referendimi. Përpjekjet e rëndësishme e popullit shumicë për liri e barazi qytetare të kësja Krahine është edhe gurthemeli tjetër si që është Marrëveshja e Konçulit.

Referendumi, është kontribut i gjithë forcave politike e intelektuale, ishte një akt më i lartë historik, ishte një unitet dhe veprim i përbashkët i gjithë subjekteve politike shqiptare në ish-RSFJ,Republikën e Shqipërsisë dhe Diasporë.

Po kalojn tri dekada të Referendumit, statusi politik i shqiptarëve të kësaj Krahine nuk është zgjidhur, dhe vazhdohet të dominohet nga diskriminimi në të gjithë fushat e jetës. Legjislatura e re e Parlamentit të Kosovës që ka dal nga zgjedhjet e datës 14 Shkurti 202, përkatësisht Legjislatura e re e Parlamentit të Shqipërisë nga zgjedhjet e datës 25 Prillit 202, do të duhej të vizitojn në realizim të projekteve nga investimet për Krahinën Shqiptare dhe të presin përfaqësues të subjekteve politike, institucuione e veprimtar që organizuan Referendumin.

Në këtë përvjetor, jubilar Parlamenti i Kosovës dhe Parlamenti i Shqipërisë do të duhej të deklarohen në mënyrë zyrtare në mbrojtje të Referendumit. Për tri dekada të gjitha qeverit e Tiranës dhe e Prishtinës zyrtare, shumë pak kan ndihmuar këtë krahinë shqiptare. Në kët jubilar të Referendimit do të duhej të shenohet me manifestime të ndryshme, duke përfshirë edhe veprimtari kulturore, politike e deri tek konferenca shkencore jo vetëm në Preshevë, Medvegjë e Bujanoc, por edhe në Prishtinë, Tiran, Shkup e gjithëandej diasporës.

*Autori, përveqë këtij vështrimi ka edhe një punim të prezentuar në konferencë shkencore mbi rolin dhe rëndësin mbajtjes së Referendumit,por edhe ka disa punime e kumtesa në konferenca shkencore për Medvegjë, Bujanoc dhe Preshevë, por edhe ka propozur, si:

Reciprocitetin, shqyrtimi i realizimit të Marrëveshjes së Konçulit, inicimin që të miratohet një rezolutë nga Parlamenti i Kosovës, formim i një Komisioni mikst nga Parlamenti Shqipëri-Kosovë, propozimi për formimin e një zyre në kuadër të zyrës së Kryeministrisë etj. 

Bota drejt shkatërimit, si pasojë e sistemit 'babëzisë - globale'

Bota' njerzimi sot po përballet me një rrezik për ekzistencën e tij.

Mirëpo këtë e ka paraprirë tërmeti apo me saktë tërmetet që kanë filluar në Itali Aquila, më pas në Shqipëri dhe thuajse me lëkundje të vogla një pjesë të mirë të botës.

Kur ra tërmeti jam shprehur se ky është vetëm fillimi' dhe në të vërtetë ashtu ndodhi' sepse erdhi Corona, e tani dua prap t’ju them ky është vetëm fillimi, bota dhe njerëzimi do të përballet me vazhdimin e ndëshkimit që e ka burimin tek padrejtësia - tek e keqja - tek satanai.

Këto që po ndodhin janë thjeshtë paralajmërime që bën Zoti ndaj njerëzimit, i cili ka humbur të gjitha parimet dhe ligjet e tij që janë shumë, por unë do përmend këtu disa më thelbësoret: drejtësia, dashuria, humanizmi.

Këto ditë njerëzimi ka mundësi të shikojë veten në pasqyrë dhe të njohë e të reflektoj mbi vetveten, për të kuptuar se cili është misioni i tij në këtë botë, thjeshtë kalimtare?!

Ju ftoj të mendoni, sepse asnjë prej nesh nuk e di misionin e tij në këtë botë, pra njerzimi e ka humbur fillin e tij. Me pak fjalë për të mos u zgjatur misioni juaj është të doni të tjerët si veteveten dhe mos ju bëni të tjerëve atë që nuk do dëshironit t’ua bënte kush, siç thotë Jezusi për të krishterët Mesia për Hebrejt Isaia në gjuhën Arabike, pra për myslimanët, kësisoj me pak fjalë misioni është të përmirsojmë veten dhe të tjerët rreth nesh.

Mirëpo njerëzimi në shumicën e rasteve ka bërë të kundërtën; kësisoj ka shkatrruar veten dhe të tjerët rreth tij.

Në pake ditë pamë se si shkenca, teknologjia dhe parat e grubulluara ndër senduke e banka si koprraci i komedianit Francez  Molierit' u dorzuan para një virusi jo aq të tmerrshëm në thelb, e po ta shikosh nga pikëpamja shkencore, pra e gjithë fuqia globale shkencore dhe monetare thuajse ra, dhe po bie, para një të papriture të pamenduar.

Pyetja që lind është pse ne qënkemi kaq të dobët para fuqive mbinatyrore, aq sa e gjithë ajo që është ndërtuar prej miliarda vitesh mund të zhduket në një kohë shumë të shkurtër, duke patur parasysh se vaksina ndaj virusit merr 18 muaj për tu realizuar. Nga kjo kuptohet pafuqia e njerzimit për ti mbijetuar asaj që percakton natyra - e keqja, që Zoti thjeshtë e lejon, sepse njerëzimi është zhytur në jashtqitjen e vetë - mekatin, saktësisht të keqen' sepse Zoti nuk bën keq, Ai nuk çon as sëmundje, as tërmete, shkurt ai nuk bën gjëra të këqija.

Sokrati i madh na mëson se Zoti ‘’o është i mire o është i keq‘’, ai nuk mund të jetë edhe i mirë edhe i keq, pra sipas tij, që ti biem shkurt Zoti është vetëm i mirë dhe ai bën vetëm mirë.

E keqja qëndron tek politiqenërit e botës që me grykësinë e tyre për pasurim të pafund shkatërrojnë me mijra jetë dhe fate njerezore?!

Ku janë këta biznesmenët e mëdhenjë që me lekët e tyre skllavërojnë me mijëra njerëz dhe nga ana tjetër shkatërrojnë me qindra jetë njerëzore nga grykesia për pasurime në kurriz të të gjithë shoqerisë a njerezimit mbarë, kur në fakt parat mund ti përdornin për të mirën e tyre dhe të shoqërise njerëzore - botës përreth tyre,  kur në fakt parat e tyre që rrinë në arkivolet bankare mund të perdoreshin për të shpëtuar me qindra jetë njerëzore që vdesin se gjalli në varfëri, mjerim shtypje, përbuzje, nëpërkëmbje; shkurt gjallojnë me dinjitet të humbur, për shak se disa të pasur kanë harruar se kush janë, kanë harruar se janë disa vogëlsina mjerane të pangopur që shfrytezojnë të gjitha burimet e shoqerisë njerëzore në kurriz të më të varfit, më të drejtit në kurriz të me humanit ~ njeri.

Këta mjeranë kanë harruar se nuk kanë kurrrfarë pushteti, përveç atij që u është dhënë prej se larti' nga Zoti' mbase edhe për ti vënë në prove se çfarë bëjnë këta me kamjen që ai ua ka dhënë, a lejuar ti venë. Në kete vazhdë për të konkretizuar atë që thamë më lartë dua të sjell këtu atë që i thotë Jezusi Pilatit; kur ky i fundit i thotë: “Fol se unë kam pushtetin të të liroj, por edhe ter denoj” -

Pra Jezusi thotë: Ti ske kurrfarë pushteti mbi mua përveç asaj që të është dhënë prej së larti, pra ti o politiqen' pra ti o biznesmen' pra ti o gjykatës' pra ti o mjek' pedagog' polic a nënpunes, ti ske asnjë pushtet as sdo ta kishe pasë kurrë nëse ai lartë nuk do të të kishte ndihmuar dhe lejuar për të arritur aty.

Kësisoj, pse po bën padrejtësi? Pse po shkatërron jetën e të tjereve; kur ty të është besuar jeta e tyre, për ta bërë më të mire? Ashtu siç ai bëri më të mirë jetën tënde me mundësine që të dha, të krijoj?!!  

Këtë nuk e kuptoj dot, spse nëse të tjerët rreth teje janë në gjendje të keqe, në varferi, në mërzi, a stress; si mund të jesh ti i lumtur?! Asesi pervecse nese je satanist.

Unë po, edhe Zoti mund ta kuptojë dëshirën për të pasë pasuri, sepse është dobësi njerezore,  por as ai, as unë, dhe as kush, nuk mund ta kuptojë deshirën tënde për të bërë keq, per të shkel' shitur, e blerë drejtësine.

Këtë se falë dot Zoti, e as një njeri që ka pak intelekt, që vjen nga lart jo nga poshtë; jo nga ti por nga Ai.

Bëj mirë sa të mundësh, pse duhet të besh keq ?! Kure ke mundësi të përmirësosh jetën tënde dhe të tjerëve rreth teje, përse do ta përkeqësosh?! Këtë Zoti se kupton dot, madje se kuptoj e pranoj as unë lere më Ai që e do drejtësinë, të vertetën dhe të drejtin. Diku në Bibël thuhet lum ai që e do drejtesinë, sepse do ta gjeje atë.

Ku jeni o miliardiera 'ku jeni o shkenctarë' ku jeni o politiqner?!

Ai shpëtoni dot kësaj dhe asaj që do të vijë dhe më e keqe se kjo?! Jo nuk i shpëtoni dot, ‘parat tuaja dija juaj’ pushteti juaj janë asgjë, janë një hiç, sepse Zoti kur mëkati e mund botën, satani ngrihet nga ferri sepse e lejon ‘Ai-drejtësia’ ju zhbën të gjithë bashkëpuntorëve të tij, atje në flakët e tij ju çon si miq e shërbëtorë të tij besnik.

Tani përballuni me ligësinë tuaj, paraja pushteti as shkenca nuk iu mbron dot, sepse bota për një muaj mund të zhbëhet' sidoqofte jo këtë herë. Të drejtit dhe njerzit vullnetmirë mos të trëmben, sepse asgjë nuk i gjen, të jenë të bindur, vullnetkëqinjtë - të ligjtë të friksohen me të vërtet, ky është një paralajmërim, o të kthehen tek e mira tek drejtesia: Zoti, ose do të zhbëhen me mëkatin dhe të keqen e tyre, për të takuar mikun e tyre në ferr.

Bota të përgatitet, sepse do përballet me të keqen e saj ‘mekatin’.

E dini se këta miljardierët i mbajnë letrat nëper banka kur në fakt në botë vdes në 5 sekonda një njeri nga uria?!! Jo nuk e dini. Pra sa lihen nëpër banka, a mos do ishte më mirë të investoheshin atje për zhvillim, për mireqenie, për ujë të pishem, etj etj; se sa të kalben nëper banka. Kësisoj dua tu them këtyre pasanikeve botërore se paraja vlen vetëm për aq kohë sa përdoret për mirë - për zhvillim ekonomik, politik dhe kulturor. Mirepo ju e përdorni për pasurim satanic, pangopësi dhe skllavërim të tjereve. Kesisoj, pergatituni se parat tuaja janë asgjë, mund dhe do ti humbisni.

Ndërkaq dua të pyes se ku do ti çojnë paratë ato që me prostitucion dhe pronografi kanë skllaveruar dhe shkatrruar me qindra jetë njerëzore?! A kanë ndonjë vlere paratë e ketyre satanistëve?! Asnjë vlerë nuk kanë, sepse duhet shumë pak të zgjatet kjo kriza dhe vlera e parave të tyre do jetë thuajse asgjë. Madje po zgjati edhe me pak bankat do të hynë në krize, ku do venë parate e tyre, për të cilat kanë shkatrru e marre me qindra jetë njerezore?! Kësisoj parate e tyre do të jenë thjeshtë ca letra e jo më shumë. Kesisoj është koha të reflektojnë ose do zhduken bashkë me paratë e tyre, ligjit të drejtësisë nuk i shpëton askush pavarsisht fuqisë që ndokush mendon se ka. Jo rastesisht Jezusi na thote: Kushdo që vjene me shpatë nga shpata do të zhduket.

Gjatë kësaj periudhe pandemie, madje pasi ishte shkruar ky shkrimi ranë edhe dy termete të fuqishme në botë një në Kroaci, një në Rusi po edhe një ditët e fundit në Shqipëri, pavarsisht se në media nuk është dhenë si lajm, sigurisht për të shmangur frikën dhe panikun.

Sidoqofte, njerzimi të jete i përgatitur, sepse do shohë ato që si ka parë, do përjetoje shumëçka më shumë se koronën, mbase fundi nuk është larg. Në fakt nuk ka fund të botes, por fund të së keqes, këtë duhet ta dijë dhe ta shpallë çdo klerik. Dita e gjykimit i jep fund të keqes dhe vendos përfundimisht të mirën në fron. Mirepo nuk e kam kuptuar si duhet kurrë faktin që klerikët luten që ajo ditë të mos vijë, e të jetë sa më e largët, në fakt ata duhet të luten që ajo ditë të jete sa më afert, për shkak se i jep fund njëhere e mirë të keqes.

Mos vallë shumëkush në botë i shërben të keqes dhe ka frikë ditën e gjykimit dhe verdiktin e Zotit, mos vallë shumëkush ka frikë bashkimin me Zotin?! Shumë kush nuk e do atë ditë, sepse i sherbën të keqes, ama ajo do të vijë, atë nuk e shmang dot askush. Ndërkaq, mos harroni fjalët e Jezusit thën Shën Piut: Fundi i botës do të jete aq i shpejtë sa ti nuk e imagjinon. Kësisoj, ajo nuk është larg.

Të drejtit dhe vullnetmirët nuk kanë frikë, vullnet këqinjët dhe ata që kanë kontribuar për të keqen ‘virusin’ dhe ligësinë le të tremben, sepse do digjen në zjarrin e ndezur prej duarve të tyre.

Zoti' e mira dhe drejtësia fitojnë gjithmonë, vullnet-keqinjte, satanistët humbasin në pafundesi 7×77.

Ndoj Mhilli

Ku je, o Ati im I dashur !!! Ngrihu nga varri të dëgjosh ... !!! – Nga Zana Litos*

Çfare ??????? Ne Shqipëri nente pakica kombetare ??????? Pakica bullgare e serbe …. ????

Ku je, o Ati im I dashur !!! Ngrihu nga varri te degjosh ….. !!!!

Me siguri politikaneve dhe qeveritareve tane, duke filluar nga ministri i Jashtem dhe gjithe anetaret e komisionit, u duhet bere nje Training Seminar ne lidhje me perkufizimin e koncepteve “pakica kombetare” dhe “grupime linguistike/kulturore” si dhe diferencen e madhe midis tyre …… para se te marrin vendime kaq qesharake, tronditese dhe vetshkaterruese per vendin tone !!!

Dy pakicat kombetare ne Shqipëri historikisht dhe ligjerisht te njohura dhe te pranuara nga organizmat nderkombetare nuk Kane aspak te bejne me vendimet e marra ne sistemin komunist ( thashe se mos ky eshte motivi i tyre ) ….. ato i perkasin nje Kohe me te hershme te pa ndikuar nga kjo ideologji e semure ….

Duket sheshit edhe ne kete vendim qe politizimi dhe interesa personale apo grupazhi kane dale ne plan te pare si gjithnje ….

Po mire more njerez , po çfare e bete kete Shqipëri te Vogel e te gjore : nje sallate mix ? nje konglomerat ? Çfare identiteti i mbetet ketij vendi te vogel ????? Asnje ! Thjesht nje çoroditje ideologjike, morale, pa asnje ndergjegje politike/ideologjike . Domethene sipas jush qenkemi nje turme e çoroditur pa forme e permbajtje ….

Po eshte e vertete qe ne kushtet e nje çoroditje ekonomiko-politike qe Shqiperia vazhdon te jete edhe mbas 25 vjetesh “demokraci” , njerezit shpesh identifikohen me nacionalitet apo etnicitet tjeter thjesht per interesa ekonomike, financiare , per bursa studimi apo perfitime te tjera te nevojave te perditshme …. eshte nje fenomen i njohur ky ….

Por ju zoterinj qe jeni zgjedhur per te drejtuar kete vend, qe keni fuqine e berjes dhe zbatimit te ligjeve , qe keni marre persiper ta BENI SHQIPERINE , mos na çudisni me vendime te tilla “shitjeje se tokes meme” …, sepse ky burim ku juve keni zgjedhur te pushoni e te freskoni/iluminoni mendjen ate uje sjell !!!!!!

Ju lutem per Perendine qe besoni, mos na shkaktoni me teper konfuzion se ç’na keni shkaktuar deri me sot ….. nuk po dime me si t’ju flasim studenteve dhe kolegeve universitare neper leksionet mbi vendin e kulturen tone !!!!

Le ta them edhe me shkoqur per ndoke qe nuk e kupton se cfar dua te them: ndonese jetojme dhe punojme jashte Shqipërisë , nuk jemi indiferente !!!! Perpiqemi çdo dite te leksionojme dhe bejme te njohur kulturen shqiptare (qe shume pak e njohin jashte ) .

Ju lutem juve politikaneve e qeveritareve shqiptare , mos na vini mina ne misionin tone patriotik/atdhedashes dhe aspak te perfitimit financiar/ekonomik/politik !!!! Mos na minoni rrugen qe kemi nisur te edukojme te huajt mbi vlerat dhe historine e kombit tone te lashte !!!!

O Perendi ! Po behemi gazi i botes …….Quo Vadis Albania !!!!

*Zana Litos është e bija  e historianit të shquar Prof. Kristo Frashëri

"Deshifrim" - Gjuha Frigje - Gjuha e pararendësve tanë - Ata flisnin Shqip.

Brygianët ishin një popull më i moshuar sesa egjiptianët dhe se gjuha e tyre frigje ishte gjuha origjinale e burrave. Në burimet «greke» ata shfaqen së pari nga Homeri në Iliadë, i cili i përmend ata si aleatë të Trojanëve që erdhën nga Ascania (Bithynia). Në fillim të shekullit të 7 para Krishtit.

Midis fjalëve të panumeerta tee cilat flasin shqipe në fjalorin frigjian, gjejmë një fjalë shqipe të pastër e cila gjendet edhe tek një mbishkrim Phrygian, në formën e një këshille, e pikërisht kemi të bëjmë me fjalën: ABBERET, e shohim atë këtë herë në formë tabelë, pasi na duhet të lexojmë aty edhe sqarime të tjera shoqëruese mbi këtë fjalë të lashtë frigjiane (Phrygian) plus edhe sinonimet e kësaj fjale në gjuhën shqipe dhe në gjuhë të tjera, armene, greke dhe sigurisht të sjella në gjuhën angleze.

Së pari vështrojmë me kujdes edhe njëherë fotshkrimin dhe shohim aty fjalët frigje madje sapo të trajtuara, dhe kemi: *AB = Pranë, afër, dhe po aty gjejmë fjalën tjetër Phrygian: ‘MEBERET = Mbart, (transportoj) dhe më poshtë saj të nënëvizuar kemi fjalën (Phrygian} Frigian: BEP; BER = Mbaj, të mbaj, 'mbart'.

Tashmë e kemi më se të qartë kuptimin e fjalës frigje, një fjalë kjo e përbërë nga: ABBERET = ‘AB + BERET’, ku ‘AB = Pranë’ dhe ‘Beret = Mbaj, mbart’, (transferoj) pra thënë shkurt kemi: ABBERET = Pranë + Mbart -> Mbaj/pranë.

Lidhjen e kësaj fjale frigje me gjuhën shqipe do e shohim edhe më të plotë tek një mbishkrim (këshillë) e kësaj gjuhe të lashtë më e lashtë edhe prej gjuhës egjiptiane. Mbishkrimi në original është ky:

Phrygians shkruar : Βας ιοι βεκος μεβερετ - Bas ioi bekos meberet

Kuptimi në English: Bas will take his bread away. 

Në gjuhën shqipe - : Pas i buka me viret

Nga studimet e kryera vërejme se ka një përpjekje për manipulim nga studiues të ndryshëm të cilët sa herë shohin vështirësi për ta trajtuar një fjalë apo një mbishkrim si të gjuhës greke, bashkojnë ose i ndajnë fjalët e dialekteve, apo gjuhëve të ndryshme "para-greke" ashtu si atyre ju intereson duke thyer krejt normat llogjike –gjuhësore, qoftë edhe shkencore. Por edhe në rast se fjalët në këto shkrime, e mbishkrime gjenden të shkruara bashkë, sërish kur ato deshifrohen, nuk ka arsye të mos i paraqitim të ndara më vete, për lexuesin dhe studiuesin vet, shohim tani mbishkrimin në gjuhën frigje, kujt gjuhe i përket ajo?

E risjellim edhe njëherë për ta patur sa më pranë syve këtë mbishkrim

Phrygians shkruar : Βας ιοι βεκος μεβερετ - Bas ioi bekos meberet.

Kuptimi në English: Bas will take his bread away. 

Në gjuhën shqipe - : Pas i buka me viret

Ky mbishkrim është një mbishkrim i shkurtër në formë këshille i cili ka gjithesej vetëm katër (4) fjalë i shohim ato:

1- Βας _____________ Bas;
2- ιοι ______________ ioi; 

3- βεκος ___________  bekos 

4- μεβερετ _________  meberet.

I krahasojmë tani me rradhë fjalët frigje me gjuhën e lashtë shqipe.

1- Bas => Pas, sepse shkronja ‘P’ renditet direkt e zbutur pas shkronjës ‘B’ kjo për shkak të derivatit, kalimit fonetik midis shkronjave buzore në këte rast dhe jo e kundërta. Shembullin më të qartë kemi vet emërtimin e këtij populli të lashtë banorë të trojeve brigjeve shqiptare. Psh kemi:  Bregas –Phrygas –Frigas.

Fjalën e dytë tek ky mbishkrim kemi:

2- Ioi – nyjë shumë zanorshe tipike – ilire, në këtë rast, ajo sjell fjalën “Bekos” në trajtën e shquar, "ιοι βεκος = Buka". Fjalë kjo e njohur tashmë prej krejt botës së letrave dhe asaj shkencore se: ‘Bekos = Buka’, i takon gjuhës shqipe e padiskutim, këtu edhe për një arsye tjetër tepër domethënse, sepse dimë në gjuhën greke: β = v/υ/ϝ e pas kësaj fjala më e lashtë e njohur ‘βεκος’ ne gjuhën greke do të lexohej “Vekos” njëjtë si tek emërtimi: βασιλιάς = Vasiliás = Mbret. Veç kësaj sapo fjales Frigje BEKOS i largojmë asaj prapashtesen e njohur greke në këtë rast shtuar prej studiuesve, pas kësaj kjo fjalë ngelet e pastër e virgjër shqiptare: BEK = BUK, me kuptimin e saj të qartë brumë i Pjekur, Pek, BEK.

Pas kësaj shohim fjalën e tretë të këtij mbishkrimi:

3- Meberet => Me Beret –Mê Biret – Mê Viret. - e Mbart Bukën me vete (b=v).

Ende sot në gjuhën shqipe kemi në përdorim fjalën: Bie, ‘e bije’ biere; sille, e mbart me vete, veç kësaj, ashtu siç shpjeguam edhe më sipër se (b = v/p/m) dhe ( b > b^h/p^h = f ) sërish do gjejmë fjalën e lashtë shqipe *Ber-et, evoluar dhe adoptuar tashmë si e saj edhe nga gjuha greke: “Bere – Pere - to e Fere; φερε” {ndaj në gjuhën greke kemi: 'το πηρε; to pire = e mori') ashtu si: 'Parto = Mere'.

Për me tej i drejtohemi edhe fjalorit të gjuhës shqipe dhe aty kemi:

BIE II kal.

1.     Mbart diçka nga vendi e mar ku është dhe e sjell e bie afër, e sjell; e zhvendos, etj shembuj të tillë.

Duhet theksuar se fjala e fundit {μεβερετ; meberet} tek ky mbishkrimi  i lashtë Phrygian, le shkak të dyshohet se ajo fjalë nuk ndahet qëllimisht, jo vetëm kjo, por edhe shkronja ‘β’ nuk lexohet baraz ‘V’ – ashtu si tek krejt rastet e tjera në gjuhën greke ku: β = υ  - përse këtu jo?

Gjithësesi tek ky deshifrim ka një gysëm të vërtet – sepse pranohet zyrtarisht i saktë kuptimi i këtij mbishkrimi i cili na jepet në gjuhën angleze, por askush nuk flet dhe nuk jep të dhëna se ku mbeshteten dhe kujt gjuhe i janë rreferuar për zbërthimin e këtij deshifrimi? E ndërkohë aty nuk ka asnjë fjalë greke.

A thua se vetëm duke e lexuar këtë mbishkrim nëpërmjet alfabetit të lashtë, “Phrygians” del ky kuptim? Në se po; atëhere popujt e Brigjeve, Brygian -ët ishin pararendësit tanë dhe flisnin Shqip. E lexojmë edhe njëhere këte ‘këshille të mirë’ frigjase duke sqaruar se fjala e parë aty ‘Bas’, nuk është një ‘emër personal’, siç na i paraqesin studiuesit e këtij mbishkrimi, për arsyen e vetme, sepse në po këtë ‘Fjalor Phrygian’ i nxjerrë si rrezultat i vet punës së tyre, madje një punë madhore kjo, nga të njëjtet autorë, aty nuk gjejmë emër personal i quajtur ‘Bas’ dhe pas kësaj kemi:

-         Phrygians shkruar:  Bas ioi bekos meberet - Βας ιοι βεκος μεβερετ 

-         Në gjuhën Shqipe -: Pas  i  buka   me viret - Bas ioi bekos mè beret

-         Kuptimi në Eng. .. : Bas will take his bread away. 

Vetëm duke ju drejtuar formës strukturore së gjuhës shqipe ndërtuar do shohim se ky deshifrim lexohet pa asnjë vështirësi prej saj, ashtu si në të kundërt në gjuhën greke dhe atë angleze ku mbiemri vendoset para emrave dhe folja nuk mund të ndryshojë pozicionin e saj lirshëm njëjtë si tek gjuha ‘arkaike shqipe’ ku mundemi të shprehemi:

-         Basi e mori bukën me vete

-         Me vete Basi e mori bukën

-         Bukën Basi e mori me vete

Kjo është gjuha shqipe një gjuhë e lashtë, e para gjuhë e krejt simotrave dhe bijave të saj, e krejt gjuhëve IE quajtur.

Fatkeqësisht gjuha greke, përqasja e saj në këtë mbishkrim, është  i pamundur.

Aleksander Hasanas 

(Mili Butka) @ Gjuha Shqipe - Etimologj

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Etmiologji mbi fjalën shqipe "Dele"

Literatura shkencore: Dele = Pordhë (???)

Gjuha sanskritishte, gjuha e parë e njohur dhe e deklaruar, mbirë mbi këtë Dhe, kjo gjuhë sigurisht e lindur së bashku me njeriun e parë, normal është një ndër pikat kryesore – krahasuese  e të gjitha gjuhëve më të vjetra njohur por edhe më gjerë.

Sanskritishtja bazë, provë, laborator i gjuhës më të vjetër.

E pikërisht në këtë gjuhë; “Delja” është quajtur: “Pardate”

Ka një fakt të dukshëm e të pakundërshtueshëm, në shumicën në mos krejt ato, mbi fjalët-etimologjinë e tyre, deklarohen të pasigurta ose paragreke dhe historia mbyllet me kaq. 

Delja një emër i gjinisë femërore: DELE, kjo një kafshë e urtë shtëpiake, përtypse, leshi i saj krejt i butë “borë e bardhë”  mbahet për qumështin – t’amlin e saj, leshin, mishin, lëkurën, ajo është femra e dash-it “Dac”. Këto janë karakteristikat kryesore të saj, por ajo që vlen të përmendet këtu është se delja njihet si kafshë e bardhë kryesisht, (e sigurisht që ka raste të veçanta ku ajo nuk është e tillë), vetë emri “DELE” na i ofron mundësinë të shohim qartë se ajo është e bardhë e shndritshme, ashtu si: “Ylli – EL” rrënja e saj ndërtuar kjo fjalë: DELE.

Gjuha e bukur shqipe ka një thënie:

DELE f.

* U bë dele iu zbardhën fare flokët, u thinj krejt.

– Lule deleje – krejt e bardhë, bot. shih te LUL/E,~JA.

 Madje vet emri “lule” buron prej aty fjalës shqipe: “Yll” (L'yle); në latinisht kemi; lule = flos – dritë, ashtu si në ang. lule = flower dhe në kopjacen greke; lule = loul/oúdi, (luludhi)

Pra siç lexuam më lartë emri Dele, origjina e saj më e vjetër në gjuhën po më të vjetër në atë sanskritishte quhet: PARDATE.

Në fakt të vërtetës nuk i shmangesh dot, e vërteta  është dritë dhe drita është jetë, e pra dhe një fëmijë i çfardo lloj kombi, në rast se do ti jepej ta lexonte fjalën: PARDATE në çfarë do lloj gjuhe, ai do të shprehej ashtu fiks siç shkruhet: “Pardate = Pardhate; Bardhate” Studiuesit e kësaj etimologjie i shmangen krejt fjalës në origjinal; “Pardate” shkronja “A” devijohet dhe lexohet: “E”  ajo ngelet e njëjtë vetëm tek gjuha angleze por aty si karakteristikë e gjuhës së saj shkronja; p = f  dhe gjithmonë sipas tyre; dele = pordhë, (pierdh) në ang. kemi: fart = pordhë = dele.

Në literaturën shkencore kjo fjalë sanskritishte: “Pardate” në gjuhët  që shikoni në tabelë marë nga burimi, shikoni edhe tabelën si më poshtë vijon:

Sanskrisht    Grek      Russian        Lituane      Ang.       Shqip

PARDATE  → Perdo  →  Perdet’    →  Perdzu   → Fart   →  Pordhë

Një katasrofë e vërtet, a mundet të quhet delja; Pordhë ???

E në se po, përse duhej të quhej kështu?

Kurrsesi, fjala; “Pardate” në sanskritisht ka kuptimin e diçkaje të mbirë – nxjerrë dalë me shpejtësi (me forcë) nga trupi amë → ky është Dielli dhe rrezet; “Pardate” përreth tij.

Pra: PARDATE, do të thotë; “e bardhë, të bardhat – Pardhate” ashtu si rrezet e Diellit të “Arta” neon krejt të bardha, kjo sigurisht dhe natyrshmërisht e përforcuar ende trashëguar tek emri: “Dele” në të gjitha gjuhët respektivisht krahasuar por edhe të tjera gjuhë me bazë latine apo më saktë IE, ku kjo fjalë ka për rrënjë fjalën “i/e bardhë”

Shqip. ……....Dele

Ang. ………....Ewe

Grek. ……. ...Provatína

Russ. …….....овца, ovtsa

Letuan. ….....avis

Latin. …… ... ovem,

Katalone …...ovell-a

Qartësojmë se “A’b’” ashtu si në  latinisht – alba; rusisht – belyy; letuanisht – baltas, por dhe greqisht – lefkó, (lebʰ) do të thotë i/e B(a/r)dhë dhe në këtë rast të gjitha fjalët e sipër përmendura kanë për rrënjë: 'El dhe Ab', ose të dyja bashkë: Ovell = Dele, ashtu si në gjuhën simotër, Ar’mëne – (vllahe) ku Delja quhet: O'yli → Oili. 

Ja çfarë na ofron gjuha e jonë shqipe në këtë rast:

BALË I f.

Pullë e bardhë që kanë disa kafshë në kokë ose në trup. Ka me balë. Dhi me bala.

Kafshë shtëpiake (zakonisht dele, dhi ose lopë), që ka një pullë të bardhë në ballë, në turi ose në trup. Moli balën.

BEC m. – Qengj i vogël. Bec i bardhë. Kullosin becat.

BEBE II f.

Vrimë e vogël dhe e rrumbullakët në të zezën e syrit, nëpër të cilën hyjnë rrezet e dritës brenda në sy; bebëz, ninëz. Iu zgjeruan bebet. I shkëlqejnë (i ndritin) bebet.

E ruaj si beben e syrit. (si dritën e syve)

Pra Bebe, do të thotë “dritë”, dhe kjo fjalë  “Be” në bashkëveprim me emërtimin: El (yll)  jep rezultatin në cdo gjuhë IE barz kjo: Bel, Leb → lefkó, Bal/tas, lab, (lámpo) Alb, alba, alpe, etj, pa mbarim në çdo gjuhë që do të thotë; “e bardhe e shndritshme”, ndriçuese –vezulluese, Venus – yll i shndritshëm, por jo vetëm duke patur parasysh barazvlerën e shkronjave buzore; “b = v” kemi fjalën: Allb <> Bell –Vell, Vello ashtu si Beligrad –Veligrad, por edhe fjalën Lab, lebrit të bardhë – lefki.

Kjo është gjuha sanskritito-shqipe, gjuhë e parë lindur mbi Dhe, ajo ende vazhdon të ruaj me fanatizëm të artat–fjalë sigurisht, në euvolim të plotë por pa e ndryshuar si gjuhët e tjera strukturën bazë të saj.

Etimologjia [white ]

Nga Middle English çikë, hwit, nga Old English hwīt, nga Proto gjermanike * hwītaz (prej nga edhe West Frisian wyt , Holandez domethënë , gjermane weiß , Norvegjez hvit ), ngaProto-Indo-evropiane * ḱweytos (“të ndritshme; shkëlqejë” ). Krahaso Lituanisht šviẽsti ( “tëshkëlqej”),šviesa ( “dritë”), Kishën e vjetër Sllaveсвѣтъ (Svetu, “dritë”), свѣтьлъ (světĭlŭ,“të qartë, bright”), Persian سفید ‎( sefid ), Avestan ‎(spaēta , “ white ” ), Sanskritश्वेत ‎( śvetá , “ white, ndritshme “).

Në shqip; kemi Ba = i bardhë dhe  Ve/tit, vezullon, Vet/us, vetëtimë = dritë e B/a/r/dhë

Së fundi një pyetje mbi studiuesit europiane: Përse tek fjala sanskritishte: PARDATE,  pse shkronja: ‘D’ nuk lexohet si në gjuhën greke: Δ = Dh; e rezultati vjen vetvetiu; PARDATE = PARDHATE, të Bardhat, e bardhë – si Dele.

Bec e Bardhë. Beke e bardhë borë

Njëjtë si tek fiset ilire dikur; Parthët, bardhët, Bardhylët, Labardhatë po jo vetëm; (S’part’a, sparthanët), Ardët-ar’dianë, d’ardanë, ARB-Ar’bët – Arban-Alban (Allb) bijtë pjellë e parë rrezet e Zeusit vet.

Shënim: Fjala shqipe: bebe, në gjuhë të tjera ka kuptimin; i ngrohtë, i dashur, i ëmbël, rreze drite – jeta vetë!

Ref; http://www.e-reading.club/chapter.php/73183/32/Diamond_-_The_rise_and_fall_of_the_third_chimpanzee.html

Mili Butka # Aleksandër Hasanas

Korçë më 18-7-2016.