Etimologji
mbi fjalën “Sharrë” Qeni i Sharit – Deltari – Ilir!
Tek
studimet më të fundit nga institute të huaja serioze dhe nga më të besueshmet
mbi gjuhësinë si ajo e Oxfordit mbi fjalët Proto-indo-evropiane dhe
Proto-Indo-Evropiane Botërore tek tabela e fjalorit të hershëm Proto-Shqiptare,
gjejmë pikërisht fjalën që do trajtojmë në këtë shkrim “Atsara”
Kjo
fjalë e hershme, gjendur tek fjalët PIE, i përket e vetme gjuhës shqipe ajo
merr kuptim të plotë tek gjuha jonë trajtur në çfarëdo lloj sinonimesh të tjera
me kuptimin: Atsara = i mprehtë, çjerrës, i ashpër – therës, “Sharrë” etj.
Një
shembull tjetër kemi në ketë rast, fjalën shqipe: “Acar” i ftohtë i madh,
ngricë <>cingërimë, ashtu si edhe i “acartë” – “acarues” etj.
Çfarè
është Shara?
Bukur,
fort bukur emërtuar nga paraardhësit tanë pellazgë kjo vegël prej druri, kocke ndoshta, guri, metali etj. Emërtuar ky
mjet pra me dhëmbëza “të/çara” – A’tsara = Sharra.
Kjo
fjalë shqipe e hershme, vërteton edhe njeherë se shkronja “A” tek gjuha shqipe
ka pasur dhe ka përherë në të gjitha rastet pa përjashtim vlera pohuese, folje:
A = ashtë, oshtë, është.
Siç
e lexuam edhe në tabelën e mësipërme, fjala shqipe e lashtë “Atsara” vegël pune me “të çara” – grirës
– sharrues, në gjuhën angleze ka kuptimin e fjalës “i mprehtë = sharp”
prerës-pointed, sharp, akoma edhe më
e qartë fjala shqipe “sharrë” vjen si si sinonim i saj edhe tek gjuha greeke,
aty kemi: “sharrë = prióni” pra vegël pune, ajo që prêt – prióni.
Tek gjuha shqipe fjala sharrë merr
zgjerim në shumë forma sinonimesh të tjera dhe
një zhvillim semantik të pandërprerë të saj, një shembull kemi: Shartim,
shartoj, pra “çarja” e një dege peme në dy pjesë dhe futja e një bisku,
filiz të ri në mes saj në formë pyke ashtu si edhe dhëmbët e sharrës, quhet "shartim".
Kaq shumë i përfolur, vjen shembulli tjetër i emrit të “qenit – Sharr” një kafshë e fortë kjo me dhëmbë shumë të fuqishëm të mprehtë, therës – Sharr, quajtur ndryshe “Deltari ilir” kuptohet kjo pasi ky qen ishte qen stani që ruante delet, dhe u quajt edhe “Del/tar”.
Kujtoj këtu se Delja në fillimet e
saj, tek gjuha e vjetër sanskritishte është quajtur “Bordhate” – pra e bardhë – bore, (yll-el’/e –Dele) e ndërkohë tek “protoalbanian”
Stana = Kafshë, gjë e gjallë.
Kjo është gjuha shqipe lashtësia e
saj – e padiskutueshme.
Gjuha
Shqipe @ Mili Butka.
No comments:
Post a Comment