Stele of Lemnos enigma of the Albanian language – Decoding. (Stele e Lemnos enigmë e gjuhës shqipe – Deshifrim)
STELA E LEMNOSIn 1886, two members of the french archeological school of Athens found an inscription over the stone of a tomb in the village of Kaminas of the island Lemnos. The inscription belonged to the seventh century (VII) B.c .
The two members of the archeological school published this finding in the schools newsletter (G. Cousin and F.Durrbach, Bas-relief de Lemnos avec inscriptions.Bull.d.corr. Hellen.1886, 1)
Through the albanian language, the scholars Zaharia Majan, Robert d’Angely, Nermin Vlora Falaschi as well as other foreign and native researchers noticed that there was written in albanian but they couldn’t completely decipher it.
But what was actually written there?
Look at my decryption in the table and in the following text.
Over the tombs tile, 2700 years ago were written these words:HOGIES NA _ΦOT SI ASI MARAS MAF
SI ANE YFIS AFIS EFISTO SE RON AIT*
MORIN AIG
AxER TAFARSI
O SI F’AI
The word “ΦOT” is read “thotë” in albanian � means “to say, says ”
the word “MAF” is read “math”→ madh, in albanian – means “big”
They are read like this because the letter “F” has a double phonetic meaning; it is articulated not only as F but also as Th.
The word “AIT* is read “Ata“-it means “they”, (the personal pronoun “ai” � means “he” turns into plural into “ait” which means “ata ” – they.)
From this row of words, it is understood that the worrior is in war,somewhere away from his family and tribe and he is worried how are the people of his tribe and birthplace doing ,because he and his friends continue to be alive.
FAMAJA SI ANE, SE RON AI, MORIN AIG
Ofcourse, Hogies (through the messanger) would specially ask also about his family. And when it comes to family, he says it in singular, therefore the question is given in this form:
FAMAJA SI ANE; SE RON AI, MORIN AIG.
Which means: How is the family, because he is alive, they revenge.
The word “FAMAJA” is read “familja” � family (until before a century, in all the albanian newspapers of the year 1900 and later, we find the words “familja” � family written in the form “femia”)
The word “AIG“, is read “hak” � means revenge, (the form of the word “AIG” is found even today in the word “Shpag”, kërkojnë shpagim, marrin hak – to revenge, to acquire vengeance)
AHER TAFARSI O SI F’AI
HOGIES. His people there in his birthplace should not lose their hopes, that’s why they must celebrate, and be happy.
And this is the reason why on this big poem, the word “Happiness” is mentioned twice.
We find it firstly in this line: SI ANE FIS AFIS “EFISTO” SE RON AIT � and secondly, we find the word celebration again, AHER “TAFARSI” O SI F’AI; which means, “atëhere gëzoi thërisni, ashtu siç tha ai”- then celebrate, cheer, just like he said.
The word “AxER” is read “atehere“- it means “then” /”so”
The word “TAFARSI“, is read “të thërrasi“- it means to cheer (“t’thërresë”, fisi, familja), (brohorasë)-to cheer, the tribe the family through shouting.)
Endly we are recalling once more the marvelous poem in albanian:
HOGIES NA FOT SI AI MARAS MAF
(Hogies na thotë se është në maraz të madh) � Hogies tells us that he is in a great/big worry )
SI ANE YFIS FIS EFISTO SE RON AIT
(Si jane fisi dhe jo fisi, e festo se rrojnë ata ) – How is the tribe and the non tribe (the other people), and celebration/celebrate because they live/ are alive.
FAMAJA SI ANE SE RON AI
MORIN AIG
(Familja si janë, se rron ai, marrin hak) – How is the family, because he lives, they revenge.
AHER TAFARSI
O SI F’AI
( Atëhere të thërrisni (gëzoi) ashtu sic na thotë ai) – So / Then shout/ cheer /cherish just like he says.
— Note: Hogies* means Leader (hogies = hodies)
Mili Butka – #Aleksander Hasanas#
Korca – Albania.
=======================================================
VARIANTI NE GJUHEN SHQIPE
Mbishkrimi pellazgjik Stela e Lemnos
09:32 / 31.10.2014 (2L ONLINE)
ENIGMA E STELËS SË LEMNOS, E FSHEUR NË GJUHËN SHQIPE
Meraku i madh i luftëtarit deri në kthimin e tij me fitore.
Në vitin 1886, dy anëtarë të shkollës arkeologjike franceze të Athinës, në fshatin Kaminas të ishullit Lemnos, gjetën mbi gurin e një varri një mbishkrim ku diçka shkruhej në një gjuhë të panjohur. Mbi pllakën e gurit, (përveç mbishkrimit), ishte vizatuar dhe profili i kokës së një luftëtari me ushtë. Mbishkrimi i përkiste shek.VII p.e.s. Dy anëtarët e shkollës arkeologjike e botuan në buletinin e shkollës (G. Cousin dhe F. Durrbach, Bas-relief de Lemnos avec inscriptions. Bull. d. corr. Hellën. 1886, 1), dhe që nga ajo ditë përpjekjet e studiuesve dhe dijetarëve nuk u ndalën për të gjetur se çfarë thuhet në atë mbishkrim.Zbërthimi i fjalëve u provua përmes greqishtes së vjetër, latinishtes dhe gjuhëve të tjera të lashta, por edhe këto gjuhë nuk sollën ndonjë gjë të re.
U provua edhe përmes gjuhës shqipe. Kjo gjuhë dha shenja drite dhe shprese. Përmes shqipes provuan studiuesit Zaharia Majani, Robert d’Angely, Nermin Vlora Falaschi si dhe studiues të tjerë vendas dhe të huaj. U arrit të thuhet diçka, por transkriptimi ende nuk është i plotë. Gjuha shqipe vijon të mbetet çelsi i këtij epitafi.
MBI PLLAKËN E VARRIT
Mbi pllakën e varrit, 2700 vjet më parë janë shkruar këto vargje fjalësh:HODIES NA ΦOT SI ASI MARAS MAF
SI ANE YFIS AFIS EFISTO SE RON AIT*
FAMAJA SI ANE SE RON AI
MORIN AIG
AHER TAFARSI
O SI F’AI
Edhe nga një lexim i thjeshtë vihet re se këto fjalë fshehin një maraz, (një merak), një shqetësim të luftëtarit që është vizatuar mbi pllakën e gurit të varrit e që ndryshe kjo pllakë quhet “Stela e Lemnos”. Maraz i luftëtarit është vërejtur dhe pranuar edhe nga studiues të tjerë. Çfarë e ka munduar vallë këtë luftëtar? HODIES NA FOT SI ASI MARAS MAF
Kështu shkruhet në vargun e parë të kësaj poeme. Nuk ka dyshim që HODIES është emri i luftëtarit. HODIES NA FOT SI ASI MARAS MAF, që do të thotë: “Hodies na thotë se është në maraz (merak) të madh”. Fjala “ΦOT” lexohet “thotë”.
Fjala “MAF” lexohet “math”-madh. Lexohen kështu sepse shkronja “F” ka kuptim fonetik të dyfishtë; ajo artikulohet edhe si F, edhe si Th.
Fjala “MAF” lexohet “math”-madh. Lexohen kështu sepse shkronja “F” ka kuptim fonetik të dyfishtë; ajo artikulohet edhe si F, edhe si Th.
Kjo gjë vërtetohet nga fakti që shkronjën “F” e gjejmë të shprehur me dy shenja të ndryshme; edhe me F dhe me Φ, të cilat shërbejnë për të bërë dallimin fonetik mes F-së dhe Th-së. SI ANE YFIS AFIS EFISTO SE RON AIT
Ky është vargu i dytë i shkruar mbi gurin e varrit.
SI ANE YFIS AFIS EFISTO SE RON AIT, përmes këtyre fjalëve, luftëtari Hodies pyet: “Si janë fisi dhe jo fisi, festë se rrojnë ata?”
Fjala “YFIS” lexohet “të fisit”
Fjala “AFIS” lexohet “jo të fisit por ajo në fakt ka kuptimin të fisit jashtë rrethit familjar” spse shkronja “A” në këtë rast ka vlerën e foljes; “Jam” A të fisit
Fjala “EFISTO” lexohet “festë”, bëni festë. (Festë! është thirrja e luftëtarit Hodies)
Fjala “RON” lexohet “rrojnë”, (folja rron në vetën e parë njëjës dhe në vetën tretë shumës mbetet e njëjtë “rron”, gjë që vërehet edhe sot në veri të vendit)
Fjala “AIT” lexohet “ata”, (përemri vetor “ai” në shumës bëhet “ait”, që do të thotë ata).
Nga ky varg fjalësh, kuptohet se luftëtari ndodhet në luftë, diku larg familjes dhe fisit dhe është në merak si janë njerëzit e fisit e të vendlindjes së tij, sepse ai vetë dhe shokët e tij vazhdojnë të jenë gjallë. Duket qartë se shqetësimin e luftëtarit e sjell një lajmës.
FAMAJA SI ANE, SE RON AI, MORIN AIG
Sigurisht, Hodies (nëpërmjet lajmësit) do të pyeste posaçërisht edhe për familjen. Dhe kur bëhet fjalë për familjen, ai këtë gjë e thotë në numrin njëjës, ndaj pyetja vjen në këtë formë: FAMAJA SI ANE, SE RON AI, MORIN AIG, që do të thotë: “familja si janë, se rron ai, marrin hak
Fjala “FAMAJA” lexohet familja, (deri para një shekulli, në të gjitha gazetat shqip të vitit 1900 e këtej, fjalën “familje” e gjejmë të shkruar në trajtën “fëmia”
Fjala “AIG”, lexohet “hak”, (formën e fjalës “AIG” e gjejmë edhe sot te fjala “Shpag”, kërkojnë shpagim, marrin hak)
AHER TAFARSI O SI F’AI
HODIES ka vetëm një qëllim. Njerëzit e tij atje në vendlindje nuk duhet të humbasin shpresat. Ai dëshiron t’u thotë se do të kthehet me patjetër, ndaj duhet të festojnë. Te njerëzit e vet kërkon vetëm shpresë dhe gëzim. Dhe është kjo arsyeja që në këtë poemë të madhe shqip, fjala “gëzim” përsëritet dy herë:
Së pari e gjemë te vargu: SI ANE YFIS AFIS EFISTO SE RON AIT – (si janë fisi dhe jo fisi, festë se rrojnë ata); dhe së dyti, fjalën festë, e gjejmë sërish, por në një formë tjetër, fill pas vargut, ku thuhet , FAMAJA SI ANE SE RON AIMORIN AIG – (familja si janë se rron ai, marrin hak).
Pra, menjëherë pas kësaj, përsëritet qëllimi i lajmit që vjen nga lajmësjellësi: AHER TAFARSI O SI F’AI, që do të thotë, “atëherë festë, ashtu siç tha ai”, sepse gëzimi nuk duhet vënë në dyshim, sepse e ka thënë ai, Hodies, dhe kur e thotë ai, gjithçka është e sigurtë.
Fjala “AHER” lexohet “atëherë”
Fjala “TAFARASI”, lexohet “të thërresë”- (“t’thërresë” “të thërasi” fisi, familja)
Së fundi po sjellim edhe një herë poemën e madhe shqip:
HODIES NA FOT SI ASI MARAS MAF
(Hodies na thotë se asht në maras të math)
SI ANE YFIS AFIS EFISTO SE RON AIT
(Si janë fisi dhe jo fisi, festë se rrojnë ata)
FAMAJA SI ANE SE RON AI
MORIN AIG
(Familja si janë, se rron ai, marrin hak)
AHER TAFARSI
O SI F’AI
(Atëherë të thërrisni (gëzoi) ashtu siç na thotë ai)
Mili Butka–Korçë/#Aleksander Hasanas#
Deshifruar më: 23 mars 2014
Mbishkrime pellazgjike STELA E LEMNOS
No comments:
Post a Comment