I’Ze/us i Nazarethit dhe Gjuha shqipe.

I’Ze/us i Nazarethit dhe Gjuha shqipe.

Nazareth: Qyteti i Jezusit

CITOJ: Nazareth

“Engjëlli Gabriel u dërgua nga Perëndia në një qytet të Galilesë, që quhej Nazaret, te një e virgjër … dhe emri i virgjëreshës ishte Maria … dhe ai erdhi te ajo dhe tha. Tungjatjeta, o hirplote, Zoti është me ty .. Dhe ja, ti do të mbetesh shtatzënë dhe do të lindësh një djalë, dhe do t’ia vesh emrin Jezus “- Luka 1:!. 26-32

Nazareth është qyteti më i madh arab në Izrael me një popullsi prej 60,000  të krishterë dhe myslimanë – që jetojnë së bashku në harmoni.

Vendndodhjen e saj të veçantë gjeografike në mes të hapësirës së hapur të luginës Jezreelit dhe rajonet malore të Galilesë e bën atë një bazë të përkryer për turizmin e rajonit të Galilesë

Nazareth është një nga vendet më të rëndësishme të krishterë të shenjtë në botë, dhe ka qenë prej kohësh një strehë e veçantë për pelegrinët e krishterë. Qyteti ka një përzierje unike e ambienti lindore evropiane dhe të Mesme, si mund të shihet në arkitekturën e saj, i cili është një kombinim i gotik apo stilin neoklasik me tipik stil të Lindjes së Mesme. Popullsia arabe është e njohur për mikpritjen e ngrohtë dhe ushqim ekzotik. Bakllava e embël traditcionale arabe e Nazaretit është shitur në pothuajse çdo cep.

Emri:

Nazareth (/ næzərəθ /, Hebreë: נָצְרַת, Nasrat, Aramaic: ܢܨܪܬ, Naṣrath; arabisht: الناصرة, një-Nāṣira) është kryeqyteti dhe qyteti më i madh në rrethin verior të Izraelit.

Nazareth është i njohur si “kryeqyteti arab i Izraelit”. [2] Në vitin 2014 popullsia e saj ishte 74.619. Banorët janë kryesisht arabët, nga të cilët 69% janë myslimanë dhe 30,9% të krishterë. [2] [3] [4] [5] Nazareth Illit (lit. “Upper Nazareth”) është ndërtuar së bashku me Nazaretin e vjetër, dhe kishte një popullsi hebreje nga 40,312 në vitin 2014. sektori hebre e shpall Nazaretin një qytet të veçantë në qershor 1974. [6]

Në Dhiatën e Re, qyteti është përshkruar si shtëpia e fëmijërisë së Jezusit, dhe si i tillë është një qendër pelegrinazhi e të krishterëve, me shumë tempuj përkujtuar në ngjarjet biblike.

Arabic an-Nāṣira

Emri arab për Nazaretin është: “Një-Nāṣira” dhe Jezusi (arabisht: يسوع, Yasū`) është quajtur gjithashtu; Një-Nasiri, duke pasqyruar traditën arabe e sipas njerëzve një atribuim, i një emëri që tregon se nga një person vijnë  termat fisnore qoftë dhe gjeografike.

Në Kur’an, të krishterët janë të referuar si: ‘Naṣārā”~ që do të thotë “pasuesit e Një-Nasiri”, ose “ata që ndjekin Jezusin”.

Hebrew Netzer

Emri “Nazaret” mund të rrjedhi nga folja: “Na · Sar,~ נָצַר “,  watch, roje, të mbajtur” [ 9] dhe kuptohet në kuptimin e “kullës” ose “vend roje”, që nënkupton fillimin e ketij qyteti vendosur në ose pranë buzës të majës së malit, ose, në kuptimin pasiv si i ‘ruajtur, mbrojtur “në referencë të pozicionit të veçuar të saj [10]

Vumë re se në gjuhën arabe “Nazareth” do të thotë vendi i të “Parit” ~Asi-t ~Zeus =  يسوع,- Yasū`, pra; “Nasiri i Njëshit” …

Po vet emërtimi “Nazareth”, cdo të thotë?

Dhe ajo që vlen për tu theksuar, dhe që bije në sy prej të gjithëve, ka një mospërfillje të qëllimtë~ndoshta, përse gati në të gjitha rastet kur bëhen krahasime etimologjike mbi një emërtim çfardo, ato nuk krahasohen në gjuhën më të vjetër në atë shqipe, gjuhë e vlerësuar po prej tyre si dega e parë në trungun familjar~gjuhësor IE.

I drejtohemi pikërisht gjuhës hebraishte, gjuhës së vet popullsisë ~izraelite, aty ku Zoti: ➢ Iz ~Ra ~ El.

Po, pikërisht kjo gjuhë na thotë; se “Nazaret, (נָצַר ) do të thotë vend i “rrethuar” me mure tejpërtej i mbrojtur ashtu me kulla e vendroje ngritur mbi to.

Qyteti më i lashtë i njohur si vendi ku lindi vet “Jezus” (Izeus) ishte një qytet e njohur kjo, krejt i rrethuar me mure~unazë, dhe jo më kot u quajt po ashtu: “’Nazareth”

Eshtë fjala shqipe sërisht e dialektit Geg; “i/e zanë” e cila shpjegon në mënyrë kategorike fjalën; “Unazë” që do të thotë; “e zanë, e zënë” ~ e mbyllur “hallkë” krejt nga të gjitha anët ashtu si “rrethi-unazë” apo Unaza-rruga që zë-mbyll-rrethon çdo qytet.

Për ta bërë pak më të kuptueshme po sjell një shembull tjetër në gjuhën shqipe, një fjalë që ashtu si në shumicën e rasteve “gjuhëtar” të huaj por dhe vendas na i quajnë të huazuara nga turqishja, pikërisht kemi fjalën: “Damixhan”

Damixhanë emër i gjinisë femërore, është një enë prej “xhami” me grykë të ngushtë, pra gati krejt e “zënë”, “e zanë” e mbyllur nga të gjitha anët, enë kjo që përdoret zakonisht për të mbajtur verë, raki etj dhe quajtur kaq pastër shqip; “Damixhan”, ky emërtim sigurisht duke ju shmangur vështirësisë së shqiptimit apo “kakofonisë” ndërsjellë ka një kapërcim, nga; “Xhami/xanë =Damixhanë”, Xham i zanë.

Por jo vetëm; në shqip kemi:

RETËR f.1. Gjalmë i dredhur prej lëkure, që përdoret për të thurur anash opingat ose për t’i lidhur; dredhë e lëkurtë. Retër lëkure. Retrat e opingave. Opinga me retra. Lidh retrat.

RETINË f. anat.Cipa më e brendshme e kokërdhokut të syrit, që është e ndjeshme ndaj dritës dhe që ia përçon ndijimin nervit pamor, rrjetëza e syrit. Retina e syrit.
Shëmbëllim në retinë.

Shembujt me fjalën; Ret apo Rreth në gjuhën shqipe janë pambarim …

Nazareth = qytet i rrethuar “unazë” me mure, i zënë ~ rreth; ‘Nazareth.

Mili Butka @ Gjuha shqipe

---

New Testament references

In Luke’s Gospel, Nazareth is first described as ‘a city of Galilee’ and home of Mary (Luke 1:26). Folloëing the birth and early epiphanial events of chapter 2 of Luke’s Gospel, Mary, Joseph and Jesus “returned to Galilee, to their oën city, Nazareth”.[16]

In English translations of the Neë Testament, the phrase “Jesus of Nazareth” appears seventeen times ëhereas the Greek has the form “Jesus the Nazarēnos” or “Jesus the Nazōraios.”[17] One plausible vieë is that Nazōraean (Ναζωραῖος) is a normal Greek adaptation of a reconstructed, hypothetical term in Jeëish Aramaic for the ëord later used in Rabbinical sources to refer to Jesus.[18] “Nazaréth” is named tëelve times in surviving Greek manuscript versions of the Neë Testament, 10 times as Nazaréth or Nazarét,[19] and tëice as Nazará.[13] The former tëo may retain the ‘feminine’ endings common in Galilean toponyms.[13] The minor variants, Nazarat and Nazarath are also attested.[20] Nazara (Ναζαρά) might be the earliest form of the name in Greek, going back to the putative Q document. It is found in Mattheë 4:13 and Luke 4:16.[13][dubious – discuss] Hoëever, the Textus Receptus clearly translates all passages as Nazara leaving little room for debate there.[21]

Many scholars have questioned a link betëeen “Nazareth” and the terms “Nazarene” and “Nazoraean” on linguistic grounds,[22] ëhile some affirm the possibility of etymological relation “given the idiosyncrasies of Galilean Aramaic.”[23]