Fshati "Gribovo" Arta (Greqi) emri i malit “Gkilmperina”- Etimologji

Gribovo Arta (Greqi)

"Gribovo” është një fshat historik në prefekturën e Artës, i cili më parë i takonte komunitetit me të njëjtin emër me fshatin “Chanopoulo” ku ende dallohen mbetje të periudhës së lashtë, sot i takon rrethit të komunës Vlacherna.

“Gribovo” ky fshat është i vendosur në këmbët e malit “Gkilmperina” (Γκιλμπερίνα) dhe fshatit tjetër aty pranë me emrin “Bigla” në rrëzë të një mali quajtur; Mali i zi  me lartësi 329 m. mbi nivelin e detit (Mavrovoúni)

Për prejardhjen emrit “Bigla" të këtij fshati në etimologjinë greke thuhet:

 Bigla = vëzhgim (?)

Shpjeguar edhe tjetër herë në gjuhën shqipe; “Bigla, Bigël” (Bigaçe) do të thotë me dy maja, dyzim ashtu si;

 m‘bi-një = binjakë, tri/njakë, etj

BIGË f.

1. Dru, degë a një send tjetër, që mbaron në njërën anë me një degëzim më dysh; vendi i degëzimit; secila nga anët e degëzimit. Biga e drurit. Biga e rrugës (e lumit). Degë me bigë. 

5. Shkëmb me maje; vendi midis dy shkëmbinjve me majë; mal me dy maja.
Vend me biga. Mal me biga. Hipi mbi një bigë. Etj.

Po “Gribovo” çdo të thotë?

Duke ju referuar gjuhës sonë shqipe e pikërisht fjalës “Gri” kuptojmë me të parën se kemi të bëjmë me ngjyrën “gri” por jo vetëm, në gjuhën shqipe kemi; “gri, grihë, griha” mjet që përdorim për mprehjen e sendeve metalike të ndryshme, ashtu si edhe vend “i ngri/tur”, vende të gurta zakonisht, të ashpra-grillë, gurishte të thata “Kripë”.

Pra “Gribovë”, ka kuptimin e një vendbanimi mbi terene të larta (ngritura – të egra) të thata dhe zakonisht të gurta zhavorishte shkëmbore, ashtu të njëjta edhe në ngjyrë “gri” - Gribovë

Në Shqipëri kemi fshatra me të njëjtë emra; “Gribë” apo “Grabovë” (Gramsh) të cilat kanë dhe ruajnë të njëjtin kuptim, veç kwsaj vini re me kujdes të gjitha fjalët që kanë për rrënjë sufiksin “gr” ato tregojnë; lartësi, (pirg), fortësi (krye, kokë, kokrizë) ngjyrën gri, por edhe ftohtësi – ashpërsi; gricë, ngricë (greq. krio = ftohtë) grifshë, grurë, krip, e shumë të tjera.

Vet emri Greqi është një sinonim i kësaj natyre; i ngritur, i shkolluar por edhe i ashpër -greek.

Por ajo që është më kryesorja dhe që më bëri të ndalem të shkruaj për këtë fshat, “Gribova” të Artës, Epiri i dikurshëm teritor shqiptar, është pikërisht emri i malit të “Gjelbër” dhe jo “Gri” aty pranë i cili ruan ende emrin e tij më të parë: Γκιλμπερίνα – Gkilmperina = Gjelberina, i gjelbër.

Në fjalorin e gjuhës shqipe kemi:

GJELBËREMË mb.

Që vjen si i gjelbër, në të gjelbër. Ngjyrë e gjelbëreme. 

Ish teritoret shqiptare: ARTA, PREVEZA, ende flasin shqip!

Mili Butka